آشنایی با صندوق سرمایه گذاری مشترک

صندوق های سرمایه گذاری مشترک (Mutual Funds) یکی از مهم‌ترین سازوکارهای سرمایه‌گذاری در بازارهای مالی هستند. در واقع صندوق ها شرایط بازار را از نظر ریسک و بازده برای سرمایه‌گذاران مختلف به‌ویژه برای سرمایه‌گذاران مبتدی مساعدتر می‌کنند.

گفتنی است در کشورهای پیشرفته معمولا افراد اوراق بهادار را مستقیما معامله نمی‌کنند. در عوض، پول‌های خود را در صندوق های سرمایه گذاری، سرمایه‌گذاری می‌کنند. ایده اصلی این صندوق‌ها یک‌کاسه کردن پول‌های افراد مختلف و سرمایه‌گذاری آن‌هاست. این کار نیز توسط یک گروه از مدیران حرفه‌ای سرمایه‌گذاری که تسلط، دانش و تجربه بسیاری در این زمینه دارند، به نمایندگی از سرمایه‌گذاران انجام می‌شود.

سرمایه گذاری غیر مستقیم از طریق صندوق سرمایه گذاری مشترک

صندوق‌های مذکور با ایفای نقش واسطه مالی، سرمایه‌گذاری افراد غیرحرفه‌ای را از حالت مستقیم به غیرمستقیم تبدیل می‌کنند. از این رهگذر، مزایای متعددی را هم برای بازار سرمایه و هم برای سرمایه‌گذار فراهم می‌کنند. صندوق‌های مذکور از یک‌سو راهکار مناسبی برای رشد کمی، کیفی و توسعه پایدار بازار سرمایه، تشویق سرمایه‌گذاری غیرمستقیم و ورود افراد غیرحرفه‌ای به بازار هستند. از سوی دیگر این امکان را پدید می‌آورند که از طریق تشکیل سبد متنوعی از دارایی‌ها که هرکدام دارای ویژگی‌های خاص خود هستند، ضمن کسب بازدهی مناسب، ریسک سرمایه‌گذاران را نیز کاهش دهند. 

همان‌طور که اشاره شد، صندوق سرمایه گذاری مشترک، آورده سرمایه‌گذاران مختلف را جمع‌آوری می‌کند. سپس با تجمیع این سرمایه‌ها، قدرت این را پیدا می‌کند که از مزایای یک سرمایه‌گذاری در مقیاس بزرگ بهره ببرد. در واقع هر صندوق، از طرف سرمایه‌گذاران این سرمایه را در انواع اوراق بهادار مثل سهام و اوراق با درآمد ثابت سرمایه‌گذاری کند. این مجموعه اوراق بهادار به‌اصطلاح پُرتفوی (portfolio) نامیده می‌شود. سرمایه‌گذران، واحدهای صندوق سرمایه‌گذاری را می‌خرند که هر واحد نشانه سهم سرمایه‌گذار از مالکیت دارایی‌ها و درآمدهای صندوق است. شما با خرید واحدهای صندوق، پول خود را در نهاد مالی سرمایه‌گذاری می‌کنید که با استفاده از یک تیم مدیریت حرفه‌ای، سعی می‌کند تا با تشکیل پرتفویی از سهام و انواع اوراق بهادار، سود مناسبی کسب کند.

محبوبیت صندوق سرمایه گذاری مشترک

بد نیست بدانید طی دو دهه گذشته صندوق‌های سرمایه‌گذاری مشترك از محبوبیت زیادی در بین سرمایه‌گذاران در جهان برخوردار شده‌اند. در حال حاضر بیش از ۸۰ میلیون نفر در آمریکا در این صندوق‌های سرمایه‌گذاری کرده‌اند. بسیاری از مردم، سرمایه‌گذاری در بورس را به معنای سرمایه‌گذاری در صندوق های سرمایه گذاری مشترک می‌دانند. در همین راستا در سراسر جهان صندوق‌های سرمایه‌گذاری به شکل‌ها و روش‌های مختلف و به‌عنوان ابزاری مفید و کارآمد برای سرمایه‌گذاری در اوراق بهادار شکل‌گرفته‌اند. ایران نیز از این قاعده مستثنی نیست. در حال حاضر صندوق‌های متعدد و متنوعی در بازار سرمایه‌ی ایران در حال فعالیت هستند.

مزیت صندوق سرمایه گذاری مشترک

مزیت عمده این روش از سرمایه‌گذاری نسبت به خرید و فروش مستقیم اوراق بهادار توسط اشخاص این است که علاوه بر استفاده از توانمندی‌ها و دانش و تجربه گروهی از مدیران حرفه‌ای در مدیریت دارایی، سرمایه‌گذار از ریسک‌های متعدد از جمله نقدشوندگی پایین‌تر، ریسک توقف معاملات در سهم، ریسک ورود به صف‌های فروش متوالی و ریزش پی‌در‌پی ارزش دارایی‌ها و سایر ریسک‌های مترتب بر خرید و فروش مستقیم سهام مصون می‌ماند.

لازم است توجه داشته باشید که در بدو شروع کار صندوق‌ها، بهای هر واحد آن‌ها معادل قیمت اسمی آن‌ها است. با گذشت زمان به دلیل کم‌وزیاد شدن دارایی‌های تشکیل‌دهنده صندوق، قیمت هر واحد تغییر می‌کند. قیمت جدید هر واحد، مبنایی برای خرید واحدهای صندوق بعد از پذیره‌نویسی و همچنین مبنایی برای تعیین نرخ هر واحد جهت ابطال و نقد کردن واحدهای صندوق‌های سرمایه‌گذاری است.

سود این صندوق از کجا بدست می‌آید؟

۱- افزایش قیمت سهام صندوق: وقتی ارزش پرتفوی صندوق بالا می‌رود، طبیعتا خالص ارزش دارایی‌های صندوق هم بالا می‌رود. به خالص ارزش دارایی هر سهم به‌اصطلاح (Net Asset Value) NAV می‌گویند. خالص ارزش دارایی‌ها برابر ارزش دارایی‌ها منهای بدهی‌ها است که بر مبنای هر واحد بیان می‌شود.

۲- سود تقسیمی Dividend: برخی صندوق‌ها ممکن است با توجه به سیاست‌هایشان از محل درآمد سودهای سهام پرتفوی خود یا بهره‌های اوراق با درآمد ثابت، سودی را در دوره‌های زمانی معین بین سهامداران خود تقسیم کنند.

منبع:مفید