انواع صندوق سرمایه گذاری

صندوق‌های سرمایه‌گذاری یکی از جدیدترین و جذاب‌ترین ابزارهای مالی در بازار سرمایه هستند که در چند سال گذشته بسیار نام آن‌ها را می‌شنویم.

این صندوق‌ها، سرمایه گذاری را برای افرادی که دانش یا زمان کافی برای فعالیت در بورس و بازار سرمایه را ندارند اما در عین حال قصد کسب بازدهی بیشتر از نرخ سود بانکی دارند، تسهیل می‌کنند. در این مقاله ابتدا بررسی می کنیم که صندوق های سرمایه گذاری چه هستند، سپس انواع و بازدهی صندوق های سرمایه گذاری و تعدادی از مهم ترین سوال ها پیرامون آن‌ها را بررسی می کنیم.

انواع صندوق سرمایه گذاری براساس نحوه معامله

صندوق های سرمایه گذاری به دو دسته کلی قابل معامله (etf) و صدور و ابطالی تقسیم بندی می شوند. صندوق های قابل معامله قابلیت معامله و خرید و فروش در سامانه معاملات آنلاین کارگزاری توسط سهامداران را دارند. اما برای خرید و فروش صندوق های صدور و ابطالی باید از طریق سایت هر صندوق اقدام به خرید و فروش کرد. پس بزرگ ترین تفاوت این دونوع صندوق روش معامله صندوق‌های سرمایه‌گذاری است.

انواع صندوق های سرمایه گذاری بر اساس دارایی ها

انواع صندوق های سرمایه گذاری کدام و هر یک برای چه افرادی مناسب است؟ در تقسیم بندی کلی انواع صندوق‌های سرمایه‌گذاری از نظر ترکیب دارایی‌های در اختیار در حال حاضر به 12 دسته تقسیم می شوند:

۱- صندوق هاي سرمايه گذاري با درآمد ثابت
۲- صندوق‌ سرمایه‌گذاری در سهام
۳- صندوق‌ سرمایه‌گذاری مختلط
۴- صندوق‌ سرمایه‌گذاری کالایی
۵- صندوق سرمایه گذاری پروژه ای
۶- صندوق‌های نیکوکاری
۷- صندوق‌های جسورانه
۸- صندوق‌های اختصاصی بازارگردان
9-صندوق سرمایه گذاری زمین و ساختمان
10-صندوق های خصوصی
11-صندوق های املاک و مستغلات
12-صندوق در صندوق ها

۱- صندوق‌های سرمایه‌گذاری با درآمد ثابت

صندوق های سرمایه گذاری با درآمد ثابت یکی از انواع بدون ریسک صندوق ها هستند. این صندوق ها سود روزشمار را نصیب دارندگان می کنند. صندوق های درآمد ثابت موظف به رعایت حدنصاب های اعلامی سازمان بورس برای خرید سهام و ابزارهای بدون ریسک مانند حساب های پس انداز بانکی، اوراق مشارکت، اوراق خزانه و... هستند.

این صندوق ها مناسب افرادی است که ریسک پذیری پایینی داشته و خواهان سود قطعی باشند. خود صندوق های درآمد ثابت به دو دسته با تقسیم سودماهانه و بدون تقسیم سود ماهانه تقسیم می شوند. دسته دیگری از صندوق های درآمد ثابت که به تازگی وارد بازار سرمایه شدند، صندوق های مختص اوراق دولتی هستند که دارایی خود را در اوراق ها دولتی سرمایه گذاری می کنند و ریسک آن ها صفر است.

2- صندوق‌های سرمایه‌گذاری مختلط

صندوق های سرمایه گذاری مختلط پرتفویی متشکل از انواع ابزارهای بازار سرمایه را دارند. این صندوق ها موظف به رعایت حدنصاب های اعلامی سازمان بورس هستند. در واقع این صندوق ها همواره باید حداقل 40 و حداکثر 60% از دارایی های خودرا در سهام سرمایه گذاری کنند. ریسک و بازده این صندوق ها از صندوق های درآمد ثابت بیشتر بوده اما از صندوق های سهامی کمتر است.

این صندوق ها بیشتر مناسب کسانی است که به دنبال بازدهی ای بالاتر از سود معمول بانکی بوده و ریسک پذیری نسبتا بالاتری نسبت به کم ریسک ترین افراد جامعه داشته باشند.

3- صندوق‌های سرمایه‌گذاری سهامی

صندوق سرمایه گذاری سهامی در واقع سبدی از سهام و ابزارهای دیگر مثل اوراق مشتقه و اختیار معامله ها هستند. این نوع صندوق ها ریسک بالایی دارند و دارایی خود را در سهام سرمایه گذاری می کنند.

مدیر صندوق سهامی به همراه تحلیلگران آن به دنبال ترکیبی از سبد سهام هستند که در کنار رشد مناسب پرتفوی، ریسک آن را کاهش دهد.این صندوق ها مناسب افرادی است که علاقه مند به سرمایه گذاری در بورس بوده اما دانش و زمان کافی برای فعالیت در این بازار را ندارند. البته صندوق های سهامی خود به چند دسته تقسیم می شوند:

- صندوق اهرمی:

صندوق های اهرمی هم که به تازگی وارد بازار سرمایه شدند زیرمجموعه صندوق های سهامی قرار می‌گیرند. این نوع صندوق‌ها با ایجاد سازوکار مشخصی باعث می شوند که دارندگان به صورت اهرمی از نوسانات قیمت سهام منتفع شوند. در واقع صندوق اهرمی مانند اعتبار کارگزاری عمل می‌کند و شخص می‌تواند با چند برابر سرمایه خود داد و ستد کند.

-صندوق های شاخصی:

دارایی این نوع صندوق ها روی شاخص مشخصی تعریف می شود. به عنوان مثال صندوق های هم وزن، سعی در چینش سبد سهامی دارند که تغییرات قیمتی آن بسیار نزدیک به شاخص هم وزن باشد.

4- صندوق‌های سرمایه‌گذاری کالایی

صندوق های کالایی دارایی خودرا در کالای فیزیکی یا اوراق بهادار مبتنی بر آن سرمایه گذاری می کنند. به عنوان مثال صندوق طلا، دارایی های خود را در سکه های قابل معامله در بازار بورس و همچنین اوراق مشتقه با دارایی پایه سکه و طلا سرمایه گذاری می کند. به این ترتیب دارندگان این نوع صندوق می توانند همزمان با نوسان قیمت طلا در بازار آزاد، کسب سود کنند. صندوق های زعفران و طلا از انواع صندوق های کالایی قابل معامله در بازار سرمایه هستند. این صندوق ها مناسب افرادی است که علاقه مند به سرمایه گذاری در حوزه کالایی باشند.

5- صندوق‌های اختصاصی بازارگردانی

این صندوق ها به منظور خرید و فروش سهام شرکت ها با درنظر گرفتن تعهدات و مظنه بازاریابی مطابق با قانون بازار سرمایه ایجاد شده اند. هدف این نوع صندوق ها برقراری تعادل در بازار و در سهام شرکت های گوناگون و جلوگیری از صف نشینی در این بازار است.

6- صندوق‌های جسورانه

سرمایه گذاری خطر پذیر یا سرمایه گذاری جسورانه به سرمایه‌گذاری بر استارتاپ‌ها گفته می‌شود. بدلیل وجود ریسک‌های بالقوه در مسیر موفقیت و همچنین احتمال بسیار کمِ موفقیت‌های بزرگ در استارتاپ‌ها، به سرمایه گذاران در مراحل مختلف توسعه یک استارتاپ‌، خطر پذیر یا جسور گفته می‌شود. این صندوق ها مناسب کسانی است که علاقه مند به سرمایه گذاری در استارتاپ ها هستند.

7- صندوق‌های نیکوکاری

صندوق های نیکوکاری جهت ایفای تعهدات مسئولیت اجتماعی ایجاد شدند. عواید این صندوق ها به صورت هدفمند صرف کارهای خیریه می شوند.

8- صندوق در صندوق ها

صندوق در صندوق ها نوع جدیدی از صندوق ها هستند که سبد سرمایه گذاری خود را از صندوق های دیگر تشکیل می دهند. در واقع پرتفوی این صندوق ها متشکل از صندوق های دیگر است. مهم ترین مزیت این کار کاهش هزینه ها در این نوع صندوق ها است.

9- صندوق های املاک و مستغلات

صندوق املاک و مستغلات (Real Estate Investment Trust) با نام اختصاری (REIT)، ابزار مالی است که مالک، اداره یا تامین‌کننده املاک درآمدزا است. صندوق سرمایه‌گذاری املاک و مستغلات که بر اساس صندوق‌های سرمایه‌گذاری مشترک طراحی شده‌اند، سرمایه سرمایه‌گذاران متعددی را جمع‌آوری می‌کنند. این امر به سرمایه‌گذاران خرد امکان می‌دهد از سرمایه‌گذاری در املاک سود ببرند، بدون آنکه مجبور باشند ملک را خریداری، مدیریت یا تامین مالی کنند. این صندوق ها به صندوق سرمایه گذاری مسکن نیز معروف هستند.

این مقاله را بخوانید : صندوق سرمایه‌گذاری طلا و مزایا و معایب آن

10- صندوق های زمین و ساختمان

صندوق های زمین و ساختمان دارایی سرمایه گذاران را جذب کرده و در زمین و ساختمان سرمایه گذاری می کند. این نوع صندوق ها بیشتر اقدام به ساخت و فروش یک پروژه مسکونی می کنند. در نهایت این سود بین سرمایه‌گذاران، به اندازه مبلغ سرمایه‌گذاری‌شان تقسیم خواهد شد. بنابراين سرمایه‌گذار باید برای دریافت سود حاصل از سرمایه‌گذاری خود، تا تمام شدن پروژه و فروش واحدهای تجاری، مسکونی یا اداری، همراه صندوق سرمایه‌گذاری زمین و ساختمان بماند.

11- صندوق خصوصی

صندوق‌ سرمایه گذاری خصوصی (به اختصار PE) ابزارهای سرمایه‌گذاری هستند که به وسیله شرکت‌های خصوصی و به نمایندگی از گروهی از سرمایه‌گذاران اداره می‌شوند. سرمایه این صندوق‌ها با این دیدگاه تامین می‌شود که بخشی از سهام شرکت‌های خصوصی تملک و سپس در یک بازه زمانی واگذار شود.

12- صندوق های پروژه ای

در این نوع صندوق‌ها، سرمایه‌گذاران مستقیماً در منافع حاصل از اجرای پروژه سهیم بوده و موضوع صندوق ساخت و تکمیل پروژه ای خاص و سپس پایان یافتن فعالیت صندوق و تقسیم عواید حاصل از اجرای پروژه با توجه به ساختار پیش‌بینی شده در طرح توجیهی صندوق است.

منبع:کاریزما